در آیین معارفه محمدمهدی عسگرپور چه گذشت؟
تاریخ انتشار: ۱۳ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۰۲۸۲۳
آیین معارفه محمدمهدی عسگرپور مدیرعامل جدید خانه هنرمندان ایران با حضور جمع زیادی از هنرمندان و چهرههای برجسته فرهنگی کشور در محل خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
به گزارش ایران اکونومیست از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، مراسم معارفه محمدمهدی عسگرپور مدیرعامل جدید خانه هنرمندان ایران با حضور جمعی دیگر از چهرههای فرهنگی و هنری کشور در سالن استاد شهناز این مجموعه فرهنگی و هنری برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
«خانه» باید محل تعامل هنرمندان باشد
ایرج راد رئیس شورای عالی خانه هنرمندان ایران روی صحنه آمد و گفت: امروز به این فکر میکردم که خانه هنرمندان حدود ۲۲ سال قبل چه شکلی داشت و چه کسی توانست خانه هنرمندان ایران را به این صورت شکل بدهد؛ بله او بهروز غریبپور بود. حتی زمانی که اینجا در حال ساخت بود، هیات موسس جلسات خود را در همین خانه برگزار میکرد تا پس از پایان تعمیرات، خانه هنرمندان ایران هرچه زودتر افتتاح شود؛ مکانی که در زمان خود بسیار اهمیت داشت و به دلیل فعالیتهای گوناگونی که داشت و دارد، همچنان ویژه است. من مراسم افتتاحیه این خانه را به یاد دارم، چون در آن زمان مجری این مراسم بودم.
وی افزود: کارهای زیادی در این خانه انجام گرفته است، مردم برای بازدید آثار هنری همواره آمدند و رفتند، تاثیرات خاصی که این خانه توانست بر جامعه هنری بگذارد، ارزشمند بود. گرچه این خانه دچار مشکلات عدیدهای بوده و هست، اما آنچه اهمیت دارد، جایگاه این خانه است. تمام تلاش ما این است که این مکان به عنوان یک فرهنگستان و محلی برای تعامل هنرمندان رشتههای مختلف هنری باشد، تا آنها بتوانند مسائل فرهنگی را گسترش بدهند.
راد مطرح کرد: انتخاب آقای عسگرپور بر اساس نیازها، اهداف اساسنامه و جایگاه ویژه این خانه بود. ما به دنبال این بودیم که شخصی توانمند در عرصه فرهنگ و هنر یاریگر شورای عالی در رسیدن این خانه به اهدافش باشد تا بتوانیم به نرسیدهها برسیم. در این انتخاب، اسم شخص مطرح نبود چون افراد مختلفی برای این امر نامزد شده بودند که هر کدام دارای جایگاه خاص هستند و خدمات شایستهای انجام دادهاند، کنار گذاشتن آنها به دلیل ناتوانی و کمتجربگی آنها نبود.
این هنرمند تصریح کرد: آقای عسگرپور با آنچه که شورای عالی برای رسیدن به اهداف خود در نظر گرفته بود، همسویی داشتند و به همین دلیل امید داریم در این زمینه با همکاری شورا و آقای عسگرپور به آنچه که اهداف خانه است، دست یابیم.
وی در ادامه اسامی هیات موسس را قرائت و بیان کرد: خدمات شایسته بهروز غریبپور بر کسی پوشیده نیست؛ کسی که یک کشتارگاه را به یک مکان فرهنگی تبدیل کرد، شخصاً از ایشان تشکر میکنم. امید داریم خانه هنرمندان ایران بتواند به جایگاه بالا و والایی که از ابتدا برایش در نظر گرفته شده بود، برسد و همچنان در زمینه مسائل فرهنگی-هنری پیشگام باشد. امیدوارم این همکاری و همراهی شورای عالی خانه هنرمندان ایران با آقای عسگرپور بتواند دوران باشکوهی را برای این خانه رقم بزند.
پیرهادی: خیرمقدم رئیس مجلس به عسگرپور
محسن پیرهادی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: در همین جا باید عنوان کنم آقای قالیباف دوست داشت خودش به این مراسم بیاید، از خدماتی که این سالها در این خانه انجام گرفته تشکر کند و به آقای عسگرپور خیر مقدم بگوید، اما برایش مشکلی پیش آمد و نتوانست بیاید.
وی در بخش دیگر از صحبتهای خود گفت: در این سالها به خاطر مشکلات اقتصادی که درگیرش هستیم، مقوله فرهنگ و هنر مورد غفلت و بعضاً بیمهری قرار گرفته است. البته این هم طبیعی است چون با این مشکلات اقتصادی، این غفلت دور از انتظار نیست. یادم است قبلاً چقدر زیاد درباره فرهنگ و هنر حرف میزدیم، ولی در این سالها این موضوع کمتر شده و این یک درد بزرگ است. هرچند ما یک پیشنیه محکم تمدنی داریم اما شاید جبران این وقفهها سخت باشد، وظیفه ما این است که به مقوله فرهنگ و هنر بیشتر توجه کنیم. من از کسانی هستم که معتقدم فرهنگ و هنر نباید دولتی باشد و باید استقلال خود را حفظ کند اما باید حمایت شود. هیچ کجای دنیا این مقوله را رها نمیکنند، معتقدم در عین حال که نباید در فرهنگ و هنر مداخله مستقیم کنیم، باید از آن حمایت کنیم، این حمایت در این سالها کم شده، در حالی که این امر پول و سرمایه مالی چندانی نمیخواهد.
وی با اشاره به برنامه هفتم توسعه اظهار کرد: این برنامه کمکم در حال آماده شدن است، قسمتهایی از این برنامه به فرهنگ و هنر برمیگردد. هیچ کجا بهتر از این خانه نمیتواند نکات مهم این عرصه را به مجلس بگوید، خط مقدم فرهنگ و هنر شماها هستید، که بزرگان این عرصهاید.
پیرهادی با بیان اینکه باید برنامه هفتم توسعه کاربردی و عملیاتی است، توضیح داد: درصدی از برنامههای گذشته اجرا نشده و این ایراد است پس باید فاصله بین برنامه و اجرا را کم کنیم. جامعه ما دارد به سمت خشکی میرود، و در این شرایط لطافت هنر برای دهه هشتادیها و نودیها آشنا نیست و علاقهمندی آنها به این حوزه در حال کم شدن است، پس این وظیفه ما را سنگینتر میکند تا بیشتر کار کنیم.
کثیریان در این بخش و پس از صحبتهای پیرهادی، خواست تا برای خانه هنرمندان ایران به عنوان یکی از مهمترین مراکز هنری کشور ردیف بودجهای در نظر گرفته شود.
حقیقی: «خانه» فقط یک سقف نیست، یک مفهوم است
سپس ابراهیم حقیقی پشت تریبون قرار گرفت و بیان کرد: خانه هنرمندان ایران به همت بزرگوارانی که اینجا را تأسیس کردند، ۲۳ ساله شد، لغت «خانه» معنای بزرگی در دل خود دارد، وقتی این کلمه بهعنوان پسوند به برخی اسامی الحاق میشود اعتبار زیادی به آنها میدهد، خانه فقط یک سقف نیست بلکه یک مفهوم است، یک مکان امن برای زندگی است. خانه وقتی رها شود، مثل خیلی خانههای دیگر ویران میشود. نباید گذاشت آن چیزی که توسط بزرگان ساخته شده است، ویران شود. خانه پدر میخواهد. به شورای عالی برای این انتخاب تبریک میگویم. آقای عسگرپور را از زمانی که فارابی تاسیس شد میشناسم، هر کاری که به آقای عسگرپور سپرده میشود، خیلی بیش از آنچه که انتظار میرود انجامش میدهد. فراموش نمیکنیم که کشتی طوفانزده خانه سینما را او بود که به سلامت نگه داشت.
حقیقی بیان کرد: بسیاری عزیزان هنرمند در اینجا هستند. این امر نشان میدهد آنها آمدهاند از کسی حمایت کنند که این توانمندی را در او سراغ دارند؛ این به خانه هنرمندان ایران دلگرمی میدهد که این همه هنرمند فرهیخته قرار است این خانه را تنها نگذارند. موضوع مالی در این خانه دخیل است که همیشه بهعنوان یک دغدغه و فشار مطرح بوده است، ولی موضوع اساسیتر پدری کردن است که ایشان پدر این خانه خواهند بود.
غریبپور: آقای عسگرپور عقبنشینی نکنید
بهروز غریبپور بنیانگذار خانه هنرمندان ایران روی صحنه آمد و توضیح داد: ایران برای ما مقدس بود و همچنان هست، پس میگویم آقای عسگرپور عقبنشینی نکنید، هرکسی این خانه را ببندد برای خود نام ننگین خریده است. آقای عسگرپور امروز شما در جای سختی قرار گرفتهاید. با توجه به اینکه نماینده شورای شهر در اینجاست میگویم که به آقای قالیباف یادآوری کنید ما یادمان نمیرود شما در ساخت تماشاخانه ایرانشهر ما را یاری کردید، نام ایشان برای این امر در تاریخ به نیکی برده میشود، اعضای شورای عالی یادشان هست که من تحت چه فشاری استعفا دادم و آن زمان آقای قالیباف حامی من بود، من امروز به مواضع سیاسی او کاری ندارم اما ایشان آن موقع حامی ما بود.
وی گفت: حتی اگر این خواب شوم دیده شود که این خانه را از ما بگیرند، عملی نخواهد شد، خانه هنرمندان ایران سقفش ایران است و تمام ایران را نمیتوانند از ما بگیرند.
«خانه» حالا به پختگی رسیده است
مجید رجبیمعمار مدیرعامل پیشین خانه هنرمندان ایران در بخش دیگر از این مراسم صحبتهای در قالب یک پیام ویدیویی گفت: شورای عالی خانه هنرمندان ایران یک انتخاب شایسته و مناسب داشتند و بابت این موضوع تبریک میگویم. خوشحالم که یک فرد شایسته برای این مسئولیت انتخاب شده است، امیدوارم در وهله اول مسئولان شهرداری و ارشاد و همه متولیان فرهنگی که با خانه هنرمندان ایران در ارتباط هستند، این فرصت را مغتنم بشمارند و کمک کنند چون خانه هنرمندان ایران یک مجموعه کمنظیر در کشور است؛ یک نهاد غیردولتی و غیرسیاسی که بعد از ۲۲ سال حالا به پختگی رسیده است، جایگاه خاصی در کشور دارد و مورد احترام نهادهای بینالمللی هم هست، امیدوارم با مدیریت آقای عسگرپور و همکاری جدی مسئولان، این خانه موفق باشد و ایشان برخی مشکلات را مرتفع کنند و ما شاهد دوره شکوفایی باشیم.
منوچهر شاهسواری: بزرگترین خطا بیتوجهی به فرهنگ است
در ادامه منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما اظهار کرد: آقای عسگرپور برای ما سینماییها فردی شناختهشده و ارزشهای کاری او در دورههای مدیریتی مختلف بر همه ما روشن است، اما نمیتوانم از یک نکته عبور کنم. سخنان بهروز غریبپور ما را به وادی و نقطهای دیگر برد که آن نقطه به نظر من معضل اساسی است. آقای پیرهادی به درستی گفت که بالاخره روزی مشکل نان حل میشود، اما این وقفهها توجه ما را از امر فرهنگ دور میکند و ممکن است روزی احساس کنیم دیر شده است. باید بگویم ما اگر در امنیت کامل اقتصادی هم باشیم، اما فرهنگ و هنر و پدیده جذاب و زیبایی به نام زبان فارسی نباشد، آن نان و آب به چه درد میخورد؟ مگر کشوری را سراغ دارید که در آن تمام پیشرفتها حاصل شده باشد، اما در فرهنگ و هنر کاری نکرده باشد و آن تمدن باقی مانده باشد؟
وی افزود: بزرگترین خطای استراتژیک بیتوجهی به عرصه فرهنگ است، در روزگار دلهای شکسته و سفرههای خالی جز حمیت فردی که فقط میتواند با هنر توسعه داده شود، چه چیزی برای ما باقی میماند؟ نمیشود پیشرفت اقتصادی و سیاسی کرد اما یادمان برود وطن کجاست؟ اشارهای که بهروز غریبپور به ایران میکند، الان غریبترین مفهوم است، حالا تعریف از ایران با مقیاسهای فیزیکی یاد میشود در حالی که فرهنگ نقطه اتصال همه دوپارگیهاست. ما گدایان درگاه فرهنگیم و البته اربابان جهان هم هستیم وقتی به گدایی درگاه فرهنگ رفتیم و دو زانو در محضر هنر و هنرمند نشستیم، ارباب جهانیم. دیدگاه حذفی و عدم توجهات راه به جایی نمیبرد، در طول چند دهه درباره برنامه چهارم توسعه وعده داده شد و حالا حرف از برنامه هفتم توسعه است، اما بدانید حوزه فرهنگ و هنر با برنامه شکل نمیگیرد، بلکه با اعتماد و گفتوگو شکل میگیرد، میدان فرهنگ میدان گفتوگو است، میدان امر نیست. نمیشود با هنرمند با زبان سخت گفتوگو کرد، آن کسی که به نهاد فرهنگی و هنری و سلیقههای مختلف این عرصه تعرض میکند به قول بهروز غریبپور سلطان محمود غزنوی میشود، سعی کنیم سلطان محمود غزنوی سالهای آتی نشویم.
رضا کیانیان: بدون هنر یکدیگر را نابود میکنیم
رضا کیانیان بازیگر سینما در ادامه روی صحنه آمد و اظهار کرد: من قبل از اینکه در هر هنری دستی داشته باشم، بچه تئاتر هستم. بچه تئاتر با دیالوگ زنده است، ذات تئاتر گفتوگو است، تئاتر شبیه موجود زنده است
و بدون تماشاگر معنی ندارد. هنر بدون گفتوگو هیچ معنایی ندارد، هنر یک امر تکگو نیست بلکه یک امر گفتوگو محور است و البته آنچه در کشور ما کم است گفتوگو است. چرا همیشه به سمت دو قطبی شدن پیش میرویم؟ چون جلوی هنر گرفته میشود در حالی که هنر تلطیفکننده این ماجراست. بدون هنر ما میجنگیم و همدیگر را نابود میکنیم. هنر در هر شاخهای گفتوگو میکند، جلوی این موضوع را نبندید.
عسگرپور: حلقه مفقوده ما «گفتوگو» است
در ادامه ایرج راد برای اهدای حکم مدیرعاملی محمدمهدی عسگرپور روی صحنه آمد و این حکم را به مدت دو سال، به مدیرعامل جدید خانه هنرمندان ایران اهدا کرد.
عسگرپور پس از دریافت حکم خود پشت تریبون قرار گرفت و بیان کرد: لازم میدانم از شورای عالی خانه هنرمندان ایران تشکر کنم که مرا قابل دانستند. روال این انتخاب به گونهای بود که من روزهای آخر به یک فیلمنامه درباره همین روند فکر میکردم تا اگر قسمت شد یک روز فیلمش را بسازیم. یادم هست مشابه همین قضیه را بر سر اتفاقات خانه سینما داشتیم و وعدهای هم با فرهاد توحیدی داشتیم تا کتابی درباره خانه سینما بنویسم.
وی در ادامه اظهار کرد: از بانیان اصلی ساخت این مکان ارزشمند که کارش در زمان مدیریت آقای کرباسچی شروع شد تشکر میکنم، مشخصا از آقای بهروز غریبپور سپاسگزارم که نه فقط برای اینجا بلکه برای بسیاری از فضاهای فرهنگی چه آنها که حاصل کارش دیده میشود و چه آنها که دیده نمیشود، تلاش کرده است.
عسگرپور ضمن تشکر از محمدباقر قالیباف که پیش از این به چنین فضاهایی توجه داشته است، همچنین با قدردانی از مدیران قبلی این مجموعه فرهنگی و هنری بیان کرد: حالا برخی روالها تبدیل به بخشی از زیست ما شده است و تقریبا همه ما با این فضاها مواجهایم، میخواهم به زبان سینمایی حرف بزنم و بگویم اگر کسی از مجموعه جلسات ما فیلم میگرفت و در قالب راش آنها را در اختیار تدوینگر میگذاشت و میگفت از سر به ته تدوین کن و اگر آن تدوینگر ایرانی بود متوجه مسائل میشد، اما اگر آن راشها را به یک غیر ایرانی میدادیم فکر میکرد مسائل ما از انتها شروع میشود، ما انگار داریم به عقب میرویم و این یک واقعیت است. حداقل دوستانی که در این جلسه هستند و کار صنفی هم کردهاند میدانند که یکی از حلقههای مفقوده این روزهای ما همان گفتوگو است، آنچه به عنوان خروجی مطرح میشود انگار مثبت نیست.
مدیرعامل جدید خانه هنرمندان ایران توضیح داد: اینجا ظاهراً قالب فرهنگسرایی دارد که البته من این گزاره را قبول ندارم. این مکان دارای ۱۲ تشکل فرهنگی-هنری است که نمایندگان آن چهرههای شناخته شدهای هستند و این بخش برایم جذابیت جدی دارد.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود عنوان کرد: شما یک موقعی با مدیری مواجهاید که تصورش از برنامه فرهنگی پخش خرما و حلوا در مناسبتهای خاص است که ما این موضوع را تجربه کردهایم، اما یک موقعی مدیریت فرق دارد، سوال من این است که ما وقتی مسائل صنفی را پیگیری میکنیم به جلو میرویم یا به عقب برمیگردیم؟ این مسائل ناشی از چیست؟ باید بگویم آخرین قوانین مهمی که در مجلس تصویب شده به اواخر دهه ۴۰ برمیگردد. امیدوارم در برنامه هفتم اتفاق دیگری بیفتد، اما پیش از این، این گونه برنامهها در حد شعار باقی مانده است.
عسگرپور بیان کرد: میتوانیم برخی اسامی را بنویسیم و بگوییم در چهل سال گذشته چه کسی کمک کرده تا وضعیت این حوزه بهتر شود و چه کسانی آجرها را از زیر کشیدهاند؟ این قصه، قصه همیشگی ماست. اسمها در تاریخ میمانند و گفته میشود که چه کسانی خشت روی خشت گذاشتند و چه کسانی میخواستند این خشت را برهم بریزند که البته اسامی آنها فراموش میشود.
عسگرپور در پایان صحبتهای خود مطرح کرد: اگر همراهی و همیاری ما بیشتر شود، میتوانیم به اهداف بزرگی برسیم، اما انگار عدهای میخواهند ما درگیر مسائل دیگری باشیم.
در مراسم معارفه محمدمهدی عسگرپور مدیرعامل جدید خانه هنرمندان ایران علاوه بر اعضای شورای عالی این مجموعه از جمله ایرج راد، حمیدرضا نوربخش، فاطمه کرکهآبادی، بهزاد اژدری، علی بوذری، جمال عربزاده، حمیدرضا ناصرنصیر، عباس مجیدی، روانبخش صادقی، فرزاد هاشمی و فاطمه راکعی که در مراسم حضور داشتند.
بهروز غریبپور، ابراهیم حقیقی، محسن پیرهادی، علیرضا شجاع نوری، آتیلا پسیانی، قادر آشنا، همایون اسعدیان، امیر اسفندیاری، منوچهر شاهسواری، رضا میرکریمی، رضا کیانیان، امین تارخ، دکتر یونس شکرخواه، سیفالله صمدیان، منیژه آرمین، علیرضا نادعلی، غلامرضا موسوی، محسن سلیمانی، علیرضا تابش، کامران ملکی، ایرج میرزا علیخانی، سیدمحمود رضوی، کاظم نظری، مصطفی احمدی، کامیار محسنین، محمدعلی نجفی، وحید اسفندیاری، رسول صدرعاملی، فرهاد توحیدی، سیاوش حقیقی، محسن خانجهانی از دیگر مهمانان حاضر در این مراسم بودند.
منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: بهروز غریب پورمنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: بهروز غریب پور مدیرعامل جدید خانه هنرمندان ایران شورای عالی خانه هنرمندان ایران بهروز غریب پور روی صحنه آمد فرهنگی و هنری آقای عسگرپور برنامه هفتم گفت وگو فرهنگ و هنر خانه سینما سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۰۲۸۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«گلغلتان» آیینی زیبا با عطر مدهوشکننده گل محمدی
گل محمدی از معروف ترین گونه های خانواده رُز است کـه در بیشتر نقاط ایران بـه منظور تولید عطر، گلاب و نیز به عنوان گیاهی تزیینی مـورد توجه بسیار قرار داشته و کشت میشود.
گلابگیری از گل محمدی از تولیدات مهم اقتصادی کشور است به طوری که هرسال بخش زیادی از گلاب تولید شده و افشره حاصل از آن علاوه بر مصرف داخلی به خارج از کشور صادر میشود.
سابقه ایران در صنعت گلابگیری از این گل به ۲۵۰۰ سال میرسد، محصول عمده گل محمدی، گلاب و افشره گلبرگ خشک آن است که از آن در صنایع دارویی، عطرسازی، فرآوردههای بهداشتی، آرایشی و صنایع غذایی استفاده میشود.
گل محمدی، برترین افشره رز را دارد و هدف اصلی از کشت آن در ایران تولید گلاب است در حالی که در اغلب کشورهایی که اقدام به کشت گل محمدی میکنند، تولید گلاب یک محصول فرعی است.
ایران بیشترین سطح زیر کشت گل محمدی را در جهان دارد اما سهم آن از بازار جهانی فراورده های این گل تقریبا معادل صفر است در حالی که فرآوردههای گل محمدی شامل افشره تام، ابسلوت، کانکریت، عطر، ادکلن و خوشبو کنندهها، مکملها و دارو است، اما این زنجیره در ایران در همان حلقه اول یعنی تولید گلاب متوقف شده است.
خراسان رضوی که در عرصه تولید زعفران، به عنوان گل سرسبد گیاهان دارویی، پیشتاز استانهای کشور است و بیش از ۹۰ درصد زعفران کشور را تولید میکند، در زمینه کشت و تولید دیگر انواع گیاهان دارویی نیز جایگاه برتر را در کشور دارد.
آیین سنتی «گل غلتان» که از آن به عنوان جاذبه بهاری خراسان رضوی یاد میشود، در ماه اردیبهشت و در اوج شکفتگی گلهای محمدی برگزار میشود.
شیوه برگزاری آیین گل غلتان
چند تن از زنان فامیل، نوزاد را برای چیدن گل به باغ گل برده و با ذکر صلوات و خواندن ابیاتی چون «همه کوه و کمر بوی تو داره یا محمد- کدوم گل قامت روی تو داره یا محمد؛ همون ماهی که از کوه می زنه سر یامحمد- نشان طاق ابروی تو داره یامحمد»، به جمع آوری گل های عطرآگین محمدی برای اجرای مراسم گل غلتان نوزاد می پردازند.
این آیین بیشتر در نخستین ساعات صبح و در خنکی هوا برگزار می شود و عمدتا زنان فامیل از جمله خاله، عمه، مادر و مادر بزرگ با شرکت در این آیین پس از جمع آوری گلها، اقدام به پرپر کردن آن کرده و همزمان صلوات فرستاده و بر حضرت محمد (ص) و خاندان نبوت درود می فرستند.
در حین پرپر شدن گل ها، نوزادان یکساله که به تازگی به حمام برده شده اند، پس از خشک شدن، در میان پارچهای سفید و بزرگ گذاشته شده و با ریختن گلبرگ های معطر گل محمدی، گل آجین می شوند.
در این مرحله چهار نفر، چهار گوشه پارچه پرگل را گرفته و با سردادن پیوسته صلوات و شعرخوانی، نوزاد را در میان گلبرگ های معطر میغلتانند.
باور مردم بر این است که چرخاندن و غلتاندن نوزاد در میان گلهای معطر محمدی، موجب طراوت، شادابی و دور ماندن او از زشتیها و بیماریهای مختلف می شود.
در باور سنتی، طراوت گلبرگها از پوست بدن نوزاد محافظت کرده و او را خوشرو و سرزنده نگاه می دارد.
سنت ایرانی آمیخته با فرهنگ اسلامی
عضو شورای اسلامی روستای "فرخد" مشهد، که بیشترین باغ های گل محمدی منطقه را دارد، گفت: گل محمدی و ایران واژهایی نام آشنا و در کنار یکدیگر حتی در عرصه جهانی هستند؛ پیشینیان ما آنرا گل سرخ می خواندند که با ورود اسلام به ایران زمین و به واسطه عشق بی مرز مردم ایران به پیامبر مکرم اسلام (ص) و شاید آمیختگی این عشق با حدیث نبوی که فرمود «کسی که می خواهد عطر خوش من را استشمام کند، گل محمدی را ببوید»، نام آن را به گل محمدی تغییر دادند.
محمد امیرخانی مقدم بیان کرد: چنانکه در تواریخ آمده، گل محمدی از ایران به سوریه و از آنجا توسط برخی بازرگانان و جنگجویان به اروپا رفته است و در روایات اسلامی بسیار از بوی خوش بدن مبارک پیامبر(ص) یاد شده است و در اکثر قریب به اتفاق آنها مستقیما به همبویی بدن مبارک وی با گل سرخ اشاره شده است.
وی بیان کرد: عشق وافر ایرانیان به خاندان مطهر حضرت رسول به مرور باعث آمیزش رسوم ملی با دین اسلام شد که یک نمود آن همین آیین گل غلتان است؛ نسبت دادن این آیین به قومیت یا مکانی خاص در ایران اشتباه محض است چرا که تقریبا در تمام نقاط سرزمین ایران که این گل رویش دارد، این آیین برگزار می شود.
وی ادامه داد: در روستای فَرُّخَد به واسطه وجود دیرباز ۲ منبع آبی شامل قنات "روق" و "آب کوه"، کشاورزی رونقی خاص دارد و گل محمدی و انگور کشت غالب منطقه است.
فرخد، قمصر خراسان
روستای فَرُّخَد در نزدیکی مشهد، که از آن به عنوان "قمصر خراسان" یا "مهد گل محمدی خراسان" یاد میشود، به دلیل رونق کاشت و عمل آوری گل محمدی و میزبانی بیش از ۹۰ درصد سطح زیر کشت این گونه، جایگاه خاصی در استان دارد.
امیرخانی مقدم با اشاره به نزدیکی روستای فرخد با بارگاه منور رضوی، گفت: فارغ از مسائل علمی در خصوص فواید دارویی و تاثیر گل محمدی در زدودن انواع حساسیت های پوستی، مراسم گل غلتان محبوبیت خاصی در میان مردم دارد و آنان دوست دارند به هر نحوی خود را به پیامبر (ص) و خاندانش نزدیک کنند.
وی افزود: در قالب این رسم نوزادان زیر یکسال را به گرمابه برده و شست و شوی کامل میدهند، سپس زنان خانواده از جمله خواهران سن بالا، مادر، مادر بزرگ، خاله و عمه سحرگاه به گلستان رفته و گلهای آفتاب ندیده را، در حالی که نفسشان معطر به صلوات بر محمد و آل محمد(ص) است چیده و به خانه می برند و گلبرگ های آنرا با مقداری گلبرگ متبرک شده با ضریح مبارک امام رضا (ع) مخلوط کرده و بر روی پارچه ای معمولا سپید قرار می دهند.
این فعال فرهنگی ادامه داد: ۲ نفر از بانوان سر و ته پارچه را گرفته و در حالی که نوزاد را در گلبرگ های معطر میغلتانند، اشعاری در وصف پیامبر(ص) می خواند و در پایان مراسم از همان گلبرگها گلاب گرفته و آن را تا چندین ماه بر سینه، پشت و پیشانی کودک می مالند و معتقدند چون نوزاد عاری از گناه و پاک است و از سویی به واسطه صلوات های فرستاده شده حین گل غلتان و نیز گلبرگهای متبرک به ضریح رضوی، این گلاب شفابخش است.
۱۲۰۰ هکتار سطح زیر کشت گل محمدی
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: سطح زیر کشت گل محمدی در این استان هزار و ۲۰۰ هکتار است که به دلیل خشکسالی و افت آب چاهها حدود ۱۰ درصد نسبت به پارسال کاهش یافته است
محمد میری دیسفانی با بیان اینکه برداشت گل از اواسط اردیبهشت ماه در مناطق گرمسیر استان به تدریج آغاز میشود، بیان کرد: پیشبینی میشود امسال حدود ۲ هزار و ۸۰۰ تن گل محمدی تر در استان برداشت شود.
معاون جهاد کشاورزی خراسان رضوی ادامه داد: اکنون در استان ۲۵ واحد صنایع بزرگ گلابگیری و فراوری گل محمدی و حدود ۳۰۴ واحد سنتی فعالیت میکنند.
وی با بیان اینکه میزان اشتغالزایی در طول دوره برداشت گل محمدی حدود ۴۲۰ هزار نفر روز است، اظهار کرد: امسال میزان تولید گل محمدی در خراسان رضوی، ۲ هزار و ۸۰۰ تن پیشبینی شده است.
میری با بیان اینکه حدود ۶۰ درصد گل محمدی تولیدی استان فراوری شده و به تولید گلاب میرسد، افزود: خراسان رضوی از نظر سطح زیر کشت گل محمدی رتبه پنجم کشور را دارد.
جاذبهای تکرار نشدنی برای گردشگران
آیین سنتی «گل غلتان» برای گردشگران داخلی و خارجی بسیار جذاب و تماشایی است؛ زیبایی، جذابیت و شادابی در این مراسم موج میزند و سال به سال با آشنا شدن خانوادهها با این سنت زیبای کهن، تقاضا و مراجعه از شهرهای دیگر برای دیدن این مراسم افزایش می یابد.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت: گل غلتان نوزاد از نسل های پیشین به یادگار مانده و جزو میراث معنوی محسوب می شود و برگزاری آن هنوز در مناطق گلپرور رواج دارد.
یوسف بیدخوری بیان کرد: این آیین در چند شهرستان استان برگزار می شود و لازمه حضور گردشگران، همکاری رسانهها برای معرفی و اطلاع رسانی به مردم و آشنایی آنان با این آیین سنتی است.
وی گفت: مراسم گل غلتان در شهرستان های مختلف استان از جمله گناباد، کلات، مشهد، تربت جام و تربت حیدریه برگزار میشود و گردشگران می توانند با حضور در این مناطق، در این آیین شاد و روح افزا شرکت کنند.
منبع ایرنا
باشگاه خبرنگاران جوان خراسان رضوی مشهد